I-Peru inabantu abangaphezu kwezigidi ezingama-29, ubuninzi bayo bahlala kwiidolophini. Ngokombolo yoluntu ka-2007, iipesenti ezingama-75.9 zabemi zihlala emadolobheni, zishiya kuphela ikota kwiindawo ezisemaphandleni zasePeru. Iidolophu ezinkulu zasePeru zihlala zisebenza njengezobini zolawulo kunye nezentengiso, ezitsalisa abasebenzi basekuhlaleni abaye bavule iidolophu.
Kuninzi ukufunda ngezixeko eziphambili zasePeru, kubandakanywa ukuphakama kweedolophu ezahlukeneyo kunye nemidemoni yabantu abahlala khona. Uninzi lwezixeko eziphambili zasePeru ziyizihloko zeendawo ezihambelana nazo. Uluhlu olulandelayo lwezixeko ezinkulu zasePeruvia liyalwa ngokubhekiselele kubemi. Inani labahlali lisuka kubalo luka-2007.
01 ngo-11
Lima (kunye neCallao)
Abemi: 8,472,935; Ummandla: uLima kunye nePhondo loMgaqo-siseko weCallao
UFrancisco Pizarro wasungula uLima ngo-1535 ukuba asebenze njengechweba elitsha kunye nesikhundla samandla abo batshayayo baseSpeyin. Namhlanje, inkunzi yamanxweme ilawula iPeru. Akukho mzi wasePeruvia ongadlulanga abantu abemi kwisigidi, ngelixa uLima eqhubeka ephosa ngaphaya kweempawu ezigidi ezisibhozo. Ukuqwalasela inani labantu base-Peru limi malunga nezigidi ezingama-29, ithonya likaLima kwilizwe lonke alivumeleki kwaye alikho ithemba. I-Peru ikhulu ngokubanzi malunga nelikhulu, zombini kwezopolitiko nakwezoqoqosho.
I-Callao yipropati kunye nephondo ngokwalo, kodwa uLima uye wangena kwisixeko sasechwebeni. I-Callao ngoku iyingxenye yendawo enkulu yeLima Metropolitan Area.
02 we-11
Arequipa
Abemi: 749,291; Ummandla: Arequipa
I-Arequipa yidolophu yesibini enkulu ePeru. Ngokusekwe ngokusemthethweni ngo-1540, "iSixeko esiMhlophe" sigcina ininzi yekoloniyali (isikhungo sembali siyi-11 yeeNdawo zeMveli ze-UNESCO ePeru) ngelixa zijikelezwe ziimpawu zendawo. Ekusezantsi kwePeru, iArequipa ihleli kwi-Andes ephantsi malunga ne-2,335 m) ngaphezu kwezinga elwandle. I-volcano esebenzayo i-El Misti ihamba kude, ngelixa i-canyons ezikufutshane ezifana neColca neCotahuasi ziphakathi kwezona zinzulu kwihlabathi.
03 we-11
Trujillo
Abemi: 682,834; Ummandla: La Libertad
I-Trujillo yindawo yezoqoqosho kwimnxweme esenyakatho yePeru . Umqhubi uGeorge de Almagro wasungula isixeko ngo-1535 kwindawo esele ihlala yimihlali yabantu. I-Trujillo yanamhlanje inomxholo ogcinwe kakuhle kunye neenkoliso ezininzi zangaphambi kweColombia ezikuloo ndawo, ezona zidumileyo ziyiChan Chan kunye neHuacas del Sol y de la Luna (iItemples of Sun kunye neNyanga). I-Trujillo nayo yidolophu ebaluleke kakhulu, ngokukhethekileyo eyaziwa ngokudansa kwama-marinera , i- horse Paso yasePeru , kunye ne-cuisine ekhethiweyo yesithili.
04 we-11
Chiclayo
Abemi: 524 442; Ummandla: uLambayeque
Iiyure ezimbalwa ezantsi kumntla weTrujillo zihlala kwisixeko saseC Chiclayo, isixeko esizizikhulu kunazo zonke eNorthern Peru. I-Chiclayo yayingu-bloom ehamba phambili ngokubhekiselele ekukhuleni kwabemi kodwa yabona ukwanda kwamadolophu kuma-1800. Ukusondela kwayo kummandla wonxweme, kwaye kamva indawo yayo ehamba ngePan-American Highway, ekugqibeleni yajika iChicolo ibe yindawo yokurhweba yaseTrujillo. Isixeko siyisango elingaphandle kwiidolophu nakwizixeko ezisemntla eNorthern Peru, kunye nomgwaqo omkhulu ovela empumalanga ukusuka eC Chiclayo ukuya eTarapoto kwindawo ephakamileyo. Njengomzi omkhulu eLambayeque, iC Chiclayo iyisiseko esithandwayo sokuhlola indawo zezinto zakudala zendawo (ikakhulukazi indawo yeSipán) kunye neemyuziyam ezintle.
05 we-11
Piura
Abemi: 377,496; Ummandla: I-Piura
I-Piura yenye yeendawo zokuhlala zaseKoloni eMelika, eyasungulwa nguFrancisco Pizarro ngowe-1532. Iindawo ezisemaphandleni ekumantla ekude kweli lizwe, "iCiudad del Eterno Calor" (iXeko soMoya oPhezulu) iphezulu, kwaye zihlala zibuhlungu, kunyaka ojikelezayo. Esi sixeko sibaluleke kakhulu endleleni eya kumda we-Ecuadorian osondeleyo, kodwa abakhenkethi bahlala behlala ixesha elide (bakhetha idolophu yase-Máncora elwandle lolwandle). Esi sixeko sinemizekelo emininzi yezakhiwo zobukoloni kwaye umoya uyamkela ukuba unako ukuma ukushisa.
06 ngo-11
Iquitos
Abemi: 370,962; Ummandla: Loreto
Iquitos yinto ephosakeleyo. Ukunyuka kwinqanaba elingaphakathi kwehlathi lasePeru lonxweme, yidolophu enkulu kunazo zonke kwilizwe elingenakukwazi ukufikelela kwiindlela. Iquitos yafumana ukukhula ngokukhawuleza ngexesha lokuqhuma kweerubha ekupheleni kwe-1800 ukuya ngasekuqaleni kwee-1900. Esi sixeko sihlala sisisigxina esibalulekileyo kuMlambo i- Amazon , kunye namashishini afana neemithi kunye neoli ekutshintsheni ukukhwela kwangaphambili kweruba. UKhenketho luyinxalenye enkulu yoqoqosho lwengingqi; kukho ii-arhente ezininzi ezinika ii-jungle tours kunye neendawo zokulala. Ukusuka kwiIquitos, unokwakhela kwisikhephe uze uhambe unqabile ukuya e-Amazon ukuya kunxweme laseBrazil.
07 we-11
Cusco
Abemi: 348,935; Ummandla: iCusco
I-Cusco, eyayiyinkunzi yamandulo ye-Inca Empire, ngoku iyinkunzi yekhenketho ye-Peru. Isixeko ngokwawo sisayithi leGugu leMveli le-UNESCO, ngelixa i- Machu Picchu kunye ne-Sacred Valley ithatha iindawo zokuvakasha ezivela kwihlabathi lonke. Ummandla wonke weCusco uyisithabiso senkcubeko yendabuko yase-Andean, kwaye i-capital capital iyindawo yemikhosi nemicimbi emininzi.
08 we-11
Chimbote
Abemi: 334,568; Ummandla: iAncash
Ekubeni kunxweme phakathi kweLima kunye neTrujillo, iChimbote ingabonwa ngabakhenkethi. Ukufutshane kwizinto ezikhangayo, nangona kunjalo, asenzi esi sixeko singabalulekanga. Ngama-1830, iChimbote yayiyidolophana encinci yokuloba kunye nabemi abangaphantsi kwe-1 000. Ukulandela uphuhliso olukhawulezayo kunye nokukhula ngexesha lama-1960 kunye no-1970, i-Chimbote yaba yinto ebizwa ngokuba yindawo enkulu yokuloba ePeru.
09 we-11
Huancayo
Abemi: 323,054; Ummandla: uJunin
I-Huancayo yidolophu enkulu yasePeru e-Central Andes, zombini kunye nentengiso. Imikhosi enemibala iyenzeka kuwo wonke unyaka, ngelixa iimarike zedolophu zizinye zezona zinto zinomdla kunye nemveli ePeru. Ukuzamazama komhlaba kuye kwabhubhisa ezininzi izakhiwo zaseKuancayo zangaphezulu kweminyaka, kodwa isixeko sinobuchule. Akuyona indawo yokutyelela abavakhenkethi (nangona abaninzi abakhenkethi bayeka indlela esuka eLima ukuya eCusco ), kodwa uyisixeko esinomvuzo ukuba unayo ixesha lokuhlola.
10 we-11
Tacna
Abemi: 242,451; Ummandla: iTacna
I-Tacna ihleli kwindawo esezantsi kwePeru, malunga neekhilomitha ezili-23 kumntla we-Chile. Esi sixeko sinomsebenzi wokurhweba, kunye neentengiso ezingapheliyo phakathi kweTacna kunye ne-Chile efanayo, i-Arica. Abakhenkethi abambalwa banamathela kwiTacna ngenxa yokungabikho kwezinto ezikhangayo. Umsebenzi walo oyintloko kwiindwendwe zangaphandle zihamba njengendawo yokuwela umda .
11 kweye-11
Iindawo eziphumayo zeePeru ePeru
Ngokwezibalo zango-2007, ezi zilandelayo zixeko zasePeru zazinabantu abangaphezu kwama-100,000:
- Ica (219,856; Ica)
- I-Juliaca (216,716; uPuno)
- Pucallpa (204,772; Ucayali)
- Sullana (181,954; Piura)
- Cajamarca (162,326; Cajamarca)
- Chincha Alta (153,598; Ica)
- Ayacucho (151,019; Ayacucho)
- Huánuco (149 210; Huánuco)
- Ipuno (120,229; iPuno)
- I-Tarapoto (117,184; iSan Martin)
- I-Huaraz (100,931; iAncash)
Iingxelo:
Instituto Nacional de Estadística e Informática: Censos Nacionales 2007: XI de Población y VI de Vivienda