IiLwimi zeMveli zaseMexico

Iilwimi ezithetha eMexico

I-Mexico iyindawo ehlukeneyo kakhulu, i-biologically (ibonwa njenge-jegadiverse, kwaye iphakathi kwezona zizwe ezintlanu eziphezulu kwihlabathi ngokwezinto eziphilayo) kunye nemveli. IsiSpanish ulwimi lwaseburhulumenteni lwaseMexico, kwaye i-mestizo engaphezulu kwe-60% yabemi iyimilinganiselo yelifa lemveli kunye neYurophu, kodwa amaqela omthonyama enza inxalenye ebalulekileyo yabemi, kwaye amaninzi ala maqela asalondoloza amasiko abo kunye bathetha ulwimi lwabo.

Iilwimi zaseMexico

Urhulumente waseMexico uqonda iilwimi ezingama-62 ezisetyenziswe namhlanje ngelixa ezininzi iilwimi zithi zikho ngaphezu kwe-100. Ukungafani ngenxa yokuba ezininzi zeelwimi zinokuhlukahluka ngezinye iilwimi ezikhethwa njengeelwimi ezahlukileyo. Itheyibhile elandelayo ibonisa iilwimi ezahlukeneyo ezithethwa eMexico ngegama lolwimi njengoko libizwa ngokuba ziithethi zolu lwimi zivela kubazali kunye nenani lezithethi.

Ulwimi lwendabuko oluthethwa liqela elikhulu kunazo zonke i-Náhuatl, liphethe izigidi zezigidi ezingaphezulu kweziqingatha. I-Náhuatl yilwimi ekhulunywe yi-Mexica (abantu ababizwa ngokuba yi- meh-shee -ka ) abantu, ngamanye amaxesha kuthiwa ngamanye ama-Aztec, abahlala ikakhulu kwinxalenye ephambili yaseMexico. Ulwimi lwesibini oluthethwa ngolwimi lwesibini luyiMaya , malunga nesigidi esisigidi nesigidi. AmaMaya ahlala eChiapas nasePeninsula yaseYucatan .

IiLwimi zeMveli zaseMexico kunye neNombolo yabathetheli

Náhuatl 2,563,000
Maya 1,490,000
Zapoteco (Diidzaj) 785,000
Mixteco (ñuu savi) 764,000
Otomí (ñahñu) 566,000
Tzeltal (k'op) 547,000
Tzotzil okanye (batzil k'op) 514,000
Totonaca (tachihuiin) 410,000
I-Mazateco (ha shuta enima) 339,000
Chol 274,000
Mazahua (jñatio) 254,000
Huasteco (tenek) 247,000
I-Chinanteco (i-jujmi) 224,000
Purépecha (tarasco) 204,000
Mixe (ayook) 188,000
Tlapaneco (mepha) 146,000
Tarahumara (rarámuri) 122,000
Zoque (o'de püt) 88,000
IMayo (yoreme) 78,000
Tojolabal (tojolwinik atik) 74,000
I-Chontal de Tabasco (i-yokot'an) 72,000
Popoluca 69,000
I-Chatino (cha'cña) 66,000
IAmzgo (tzañcue) 63,000
Huichol (wirrárica) 55,000
Tepehuán (odam) 44,000
Triqui (driki) 36,000
Popoloca 28,000
Cora (naayeri) 27,000
Kanjobal (27,000)
Yaqui (yoreme) 25,000
I-Cuicateco (nduudu yu) 24,000
IMame (qyool) 24,000
I-Huave (mero ikooc) 23,000
Tepehua (hamasipini) 17,000
Uhlobo (xigüe) 14,000
I-Chontal de Oaxaca (i-slijuala xanuk) 13,000
Chuj 3,900
Chichimeca jonaz (uza) 3,100
Guarijío (varojío) 3,000
Matlatzinca (botuná) 1,800
Kekchí 1,700
Ichocholteca (chocho) 1,600
Pima (otam) 1,600
Jacalteco (abxubal) 1,300
Ocuilteco (tlahuica) 1,100
Seri (konkaak) 910
Quiché 640
Ixcateco 620
Cakchiquel 610
Kikapú (kikapoa) 580
Motozintleco (mochó) 500
IPaipai (aku'ala) 410
Kumiai (kamia) 360
Ixil 310
Pápago (tono ooh'tam) 270
Cucapá 260
Cochimí 240
ULacandón (hach t'an) 130
I-Kiliwa (k'olew) 80
Aguacateco 60
Teco 50

Idata esuka kwi-CDI, i- Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas